Jak żywność wpływa na cukrzycę

JAK ŻYWNOŚĆ WPŁYWA NA CUKRZYCĘ

Dlaczego jedni chorują na cukrzycę, a inni nie? Do końca nie wiadomo. Obecnie uważa się, że skłonność do cukrzycy jest wrodzona, a chorobę wywołują czynniki środowiskowe. Może do nich należeć także nieodpowiednie odżywienie. Dieta i cukrzyca były zawsze nierozerwalnie ze sobą złączone, co nie powinno stanowić zaskoczenia, gdyż cukrzyca jest zaburzeniem czynności trzustki.

Trzustka jest gruczołem produkującym insulinę. Najpierw w żołądku następuje redukcja węglowodanów do cukrów prostych, głównie glukozy, potem wchłaniane są one do krwiobiegu.

Insulina odpowiada za transport glukozy do komórek, zwłaszcza mięśni i za zachodzące w nich przemiany energetyczne. Tak więc teoria, że spożywanie nadmiernej ilości cukru powoduje cukrzycę, nie mogła się długo utrzymać: przy normalnej produkcji insuliny nadmiar cukru zostaje przetworzony. Przyczyny cukrzycy są dużo bardziej złożone i nadal bardzo tajemnicze, ale na ogół choroba ta nie występuje nagle; najczęściej trwa kilka lat. (Oznacza to, że jawną klinicznie cukrzyce poprzedzają wcześniej zaburzenia przemiany cukru). W tym czasie odpowiednia dieta może mieć bardzo duże znaczenie.

CZY MLEKO MOŻE DOPROWADZIĆ DO CUKRZYCY MŁODZIEŃCZEJ ?

Niektórzy naukowcy skłaniają się ku teorii, że w powstawaniu cukrzycy typy 1 może mieć znaczenie alergia na pokarmy mleczne i uważają, że należy raczej unikać podawania małym dzieciom krowiego mleka w pierwszym roku życia. Naukowcy odkryli istnienie przeciwciał na białko mleczne u 100% dzieci z cukrzycą typu 1. Uważają oni,że białko mleczne może wywoływać prowadzące do cukrzycy reakcje alergiczne. Z badań przeprowadzonych w szpitalu dziecięcym w Helsinkach wynika, że dzieci które, zbyt szybko przestawiono z karmienia piersią na mleko krowie, maja wyższe ryzyko zachorowania na cukrzycę w późniejszych latach.

Badacze z Instytutu Karolińskiego w Sztokholmie sugerują, że w zachorowaniu na cukrzycę młodzieńcza może mieć udział spożywanie gliadyny, białka glutenowego zbóż, oraz nitrozamin z wędzonego mięsa. Uważają że obie te substancje mogą w jakiś sposób powodować uszkodzenie komórek beta trzustki. ( Wszystkie zebrane dotychczas informacje sugerują jednak, że na ujawnienie się tych skłonności mają wpływ czynniki środowiskowe: tryb życia, wysiłek, dieta).

JAK UNIKNĄĆ PODSTĘPNYCH ATAKÓW CUKRZYCY

Cukrzyca typu 2 może objawić się zupełnie niespodziewanie, bez jakichkolwiek zwiastunów. Wiadomo jednak, że osoby otyłe mają większe prawdopodobieństwo zachorowania, zatem odchudzanie się jest jakimś przeciwdziałaniem. Innym sygnałem, mogącym zapowiadać wystąpienie cukrzycy, jest oporność na insulinę, występująca nawet kilka lat wcześniej niż pierwsze objawy cukrzycy. Stwierdzono to w specjalnych badaniach naukowych ( oceny oporności na insulinę nie wykonuje się powszechnie). Wiadomo natomiast, że doprowadzić może do tego stałe utrzymywaniem się we krwi podwyższonego poziomu cukru. Pobudza się trzustkę do ciągłej produkcji insuliny; w końcu tkanki zaczynają być na nią oporne. Zatem sposób odżywiania może mieć tu niemałe znaczenie.

RYBY POMOCNE W ZAPOBIEGANIU CUKRZYCY

Jedzenie ryb może pomóc zmniejszyć ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2. Stwierdzili holenderscy naukowcy z Instytutu Zdrowia Publicznego i Ochrony Środowiska. W ich badaniach wśród 175 starszych kobiet i mężczyzn tylko 25% osób jedzących regularnie ryby mało zaburzenia tolerancji glukozy, w porównaniu z 45 % w grupie nie jedzących ryb. Badacze wnioskują, że tłuszcz rybi może w jakimś stopniu zapobiegać zaburzeniom przemiany węglowodanów i występowaniu cukrzycy typu 2. Ostrzegają jednak, że osoby, które już chorują na cukrzycę, nie powinni przyjmować kapsułek z tranem bez kontroli lekarza, gdyż może to w niektórych przypadkach spowodować zaburzenia przemiany cukru.

TŁUSZCZ NIEPRZYJAZNY DLA INSULINY

Ogranicz spożycie tłuszczu zwierzęcego. Może on przyspieszyć występowanie cukrzycy. Badania przeprowadzone w Centrum Nauk Medycznych w Kolorado wykazały, że spożywanie dodatkowo 40 g tłuszczu dziennie (tyle co w hamburgerze i porcji frytek) potraja ryzyko wystąpienia cukrzycy ! Nadmiar tłuszczu, zwłaszcza zwierzęcego, w diecie wydaje się upośledzać skuteczność działania insuliny. Badacze z uniwersytetu w Sydney, w Austrii, badali laboratoryjnie oporność na insulinę komórek mięśniowych zdrowych osób. Im więcej tłuszczów nasyconych zawierały komórki, tym bardziej były oporne na insulinę. Zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych wpływa korzystnie, wręcz zwiększając skuteczność insuliny w badanej tkance. Podobne wyniki uzyskano w badaniach na zwierzętach.

Inne badanie, na na Uniwersytecie Stanowym Luizjany, wykazało, że spożycie tłuszczu zwierzęcego zmniejszyło skuteczność insuliny – i to nie tylko u osób otyłych.

TU TAKŻE TERAPIA CEBULOWA

Jedzmy cebulę. Zajmuje ona od bardzo dawna uznane miejsce wśród tradycyjnych metod medycyny ludowej stosowanych w cukrzycy. Badania potwierdziły fakt, że posiada ona pewne zdolności obniżania poziomu cukru we krwi. Naukowcy indyjscy podawali badanym osobom cebulę (25-200 g) i potwierdzili, że istnieje zależność między ilością spożytej cebuli a poziomem cukru we krwi. Nie było różnicy w działaniu cebuli surowej i gotowanej. Badacze uważają, że cebula może działać na przemianę glukozy albo na uwalnianie insuliny lub też zapobiega zbyt szybkiemu rozkładowi insuliny. Najprawdopodobniej aktywnym składnikiem są tu dwusiarczek allilu i allicyna. Wpływ cebuli na poziom cukru we krwi badano już w 1923, zaś w 1960 roku wyizolowano substancję czynne i stwierdzono, że mają one pewne podobieństwo do leku przeciwcukrzycowego, tolbutamidu. Lek ten pobudza produkcje insuliny.

BROKUŁY ICH DZIAŁANIE W CUKRZYCY

Jedzmy brokuły. Jest to znakomite źródło chromu, pierwiastka śladowego, który wydaje się mieć wpływ na poziom cukru we krwi. Może to być pomocne w cukrzycy typu 2, i to nie tylko w jej zapobieganiu, ale także w już istniejącej chorobie. Wydaje się, że odpowiednie spożycie chromu pozwala na lepsze kontrolowanie poziomu cukru we krwi. Badania nad takimi zależnościami prowadzono w Ośrodku Badań nad Żywnością i Żywieniem, Beltsville, Maryland. Dowiedziono, że część przypadków cukrzycy typu 2 jest spowodowana niedoborem chromu w diecie, co poparto wynikami czternastu badań wykonywanych w latach osiemdziesiątych. Chrom najprawdopodobniej zwiększa skuteczność insuliny. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono, że przylega on do insulin, która staje się wówczas wielokrotnie bardziej aktywna w swym wpływie na przemianę glukozy. Pokarmy bogate w chrom to orzechy, ostrygi, grzyby, ziarna, pszenica, piwo, wino, rabarbar, drożdże i brokuły.

MOC CURRY

Nie zapomnij o działaniu nasion kozieradki, jednego z głównych składników przyprawy curry. Kozieradka używana jest od bardzo dawna jako lek ludowy na Środkowym Wschodzie i Indiach.

Obecnie zasadność jej stosowana w leczeniu cukrzycy doczekała się naukowego sprawdzenia. Inni badacze izraelscy z Uniwersytetu Hebrew w Jerozolimie, wyodrębnili składnik aktywny z nasion kozieradki, galaretowatą masę włóknistą, galaktomannan.

PRZYPRAWIAJ   CYNAMONEM

Najprawdopodobniej coś więcej niż smak skłania nasz organizm ku przyprawom takim, jak cynamon i goździki. Możliwe, że jest to podświadome stosowanie w połączeniu ze słodyczami substancji mających zdolność obniżania poziomu cukru we krwi. W badaniach laboratoryjnych zmierzono aktywność insuliny w obecności różnych składników pokarmowych. Stwierdzono, że trzykrotny wzrost aktywności insuliny powodowała obecność cynamonu, goździków, kurkumy i liści laurowych. Najsilniej działał cynamon.

FASOLA I NIE TYLKO

Korzystne jest spożywanie pokarmów wysoko-włóknistych, takich jak rośliny strączkowe. Naukowcy ze Szkoły Medycznej Uniwersytetu Kentucky, uważają, że pokarmy te, obniżają poziom cholesterolu, są także bardzo wskazane w diecie cukrzycowej. Dla potwierdzenia tego poglądu przeanalizowano ponad pięćdziesiąt badań naukowych. Dieta wysoko-włóknista ma pomagać wielu pacjentom w osiągnięciu zmniejszenia dawek insuliny i innych leków przeciwcukrzycowych.

CO JEST GORSZE MARCHEW CZY SŁODYCZE?

Należy jeść pokarmy, które nie powodują nagłych zwyżek poziomu cukru we krwi. Badacze z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego oraz Toronto, przebadali szereg pokarmów i uszeregowali je wedle zdolności powodowania wzrostu poziomu cukru we krwi. Co ciekawe, największe skoki poziomu cukru powodują nie lody i cukierki, ale marchewka, ziemniaki i różnego rodzaju przetwory! Podważa to dotychczas panujące poglądy o bezpiecznym stosowaniu niektórych pokarmów w cukrzycy.

POKARMY POWODUJĄCE WZROST POZIOMU CUKRU WE KRWI

Oto tzw. wskaźnik glikemiczny, czyli wpływ poszczególnych pokarmów na poziom cukru we krwi. Im wyższy procent, tym większa zdolność danego pokarmu do podnoszenia poziomu cukru.

100 % glukoza,

80 – 90% płatki kukurydziane, marchewka, rzepa, ziemniaki puree z proszku, miód,

70 - 90 % chleb ( z pełnego przemiału), ryż,(biały), proso, fasola Jaś, młode ziemniaki,

60 – 69 % chleb biały,brązowy ryż, musli, biszkopty, buraki, banany, rodzynki, batoniki Mars,

50 – 59 % kasza gryczana,spaghetti, kukurydza, All-Bran, biskwity z płatków owsianych, groszek,

ziemniaki słodkie, chipsy ziemniaczane,

40 – 49 % mąka owsiana, fasola, groch, pomarańcze i sok pomarańczowy,

30 – 39 % ciecierzyca, fasolka chańska, fasola czarne oczko, jabłka, lody, mleko tłuste i chude, jogurt, zupa pomidorowa,

20 – 29 % soczewica, fruktoza,

10 – 19 % soja,orzeszki ziemne.

Wielu badaczy podkreśla, że nawet ludzie nie chorujący na cukrzycę odnoszą korzyści ze spożywania pokarmów ulokowanych na dole listy. Po pierwsze, pomaga to utrzymać w miarę stały poziom cukru we krwi, co zapobiega powstaniu insulino-oporności. Po drugie; badania wykazały, że podwyższone poziomy insuliny mogą mieć jakiś wpływ na zwiększenie ryzyka chorób nowotworowych.

CO CUKRZYCY JEŚĆ POWINNI , A CO JEDZĄ

Oto przykładowy schemat diety przeciwcukrzycowej, zalecanej przez wielu naukowców amerykańskich i brytyjskich:

50 – 60 % kalorii należy spożywać w postaci węglowodanów, poniżej 30 % w postaci tłuszczu

( w tym mniej niż 10 % tłuszczu nienasyconego). Należy jeść 30 – 40 % g „włókien” dziennie.

Z badań wynikło że jedynie 3% pacjentów stosowało się do tych zaleceń. Badacze uważają, że większość pacjentów z cukrzycą powinna otrzymywać dużo bardziej szczegółowe zalecenia dietetyczne.

DODAJ DO DIETY WITAMINY

Lekarze zalecają osobom z cukrzycą spożywanie pokarmów bogatych w przeciwutleniacze,takie jak witamina E, C i beta – karoten. Wynika to z większej skłonności do zmian zakrzepowych – zatorowych u osób chorych na cukrzycę. Ryzyko chorób serca jest u nich dwukrotnie większe, dlatego tak ważne jest, jak twierdzą lekarze zapobieganie szkodliwym przemianom cholesterolu LDL. Większość skłonność cholesterolu LDL do oksydacji spowodowana jest prawdopodobnie wyższym poziomem cukru we krwi i większym uwalnianiem wolnych rodników w jego przemianach.

Z powyższych wskazań wynika, że dieta przeciwcukrzycowa jest bardzo podobna do zalecanej w zapobieganiu chorobom serca.

Opisałem przykłady z różnych stron świata, wykazując że cukrzyca to nie tylko choroba trapiąca nas.