otłuszczenie serca, nerwica serca, nerwowy ból serca.

OTŁUSZCZENIE SERCA

Tłuszcz znajduje się przy zdrowym sercu w rozmaitych miejscach jego powierzchni, zwłaszcza w jego wgłębieniach i bruzdach. Gdy naturalna ilość tego tłuszczu nadmiernie wzrośnie, powstaje otłuszczenie serca, które może dojść do takich rozmiarów, że naokół serca powstaje coś w rodzaju grubego, zamkniętego worka, otoczki z tłuszczu. W większości przypadków otłuszczenie nie ogranicza się do powierzchni, lecz przenika w głąb, mięśnia sercowego. Jak przy chronicznym zapaleniu mięśnia substancja mięśniowa zmienia się w tkankę bliznową, tak przy otłuszczeniu serca przechodzi ona w tkankę tłuszczową. Wynikiem obu przypadków jest brak siły w mięśniu sercowym. Jakkolwiek otłuszczenie serca jest zjawiskiem dość częstym, stanowi ono zawsze częściowy objaw ogólnego stłuszczenia całego organizmu. Podlegają mu zawsze osoby, hołdujące uciechom obficie zastawionego stołu, i niedbającego mimo nadmiernego jedzenia o odpowiedni ruch fizyczny. Otłuszczeniu serca sprzyja nadużywanie napojów alkoholowych, a więc wina, piwa, wódki, oraz nadmierne spożywanie potraw mącznych i słodyczy.

Ogólna otyłość i otłuszczenie serca są u wielu kobiet następstwem połogu lub ustania menstruacji. Wiadome jest że kobiety z wiekiem bardzo prędko tyją. Objawy otłuszczenia serca zależą całkowicie od stopnia stłuszczenia. Średnie otłuszczenie powoduje krótki oddech i bicie serca, a przy większym wysileniu niepokój w okolicy serca i astmę. Groźniejsze zaburzenia następują w wypadkach silniejszego otłuszczenia, połączonego z tłuszczowym zwyrodnieniem mięśnia, gdyż serce ma mniej siły, aby przecisnąć krew przez główne arterie organizmu. Następuje więc zastój w krążeniu krwi, dając całkowicie obraz zaburzeń wyrównawczych w czynności serca. Niemal zawsze czynność ta słabnie i zmniejsza się puls.

Cierpienia, powodowane otłuszczeniem serca mogą trwać długie lata, przerywane niekiedy przez okresy lepszego samopoczucia. Nagły ubytek sił serca, poprzedzany wysileniem lub wzruszeniem psychicznym, może sprowadzić na pacjenta udar serca i natychmiastową śmierć.

Zachowanie odpowiedniego trybu życia jest najpewniejszą drogą do wyzdrowienia, ale właśnie ono to stanowi dla pacjenta często trudności nie do przezwyciężenia. Wszystkie przepisy lekarskie znajdują się w sprzeczności z tym, do czego pod względem wyboru potraw, napojów, palenia, snu i ogólnych warunków do jakich pacjent był przyzwyczajony. Z chwilą, gdy najdotkliwsze cierpienia ustępują, chory powraca do dawnego, przyjemnego trybu życia, póki ponowny atak nie zmusi go zbawiennej wstrzemięźliwości.

Co się tyczy ogólnych środków zaradczych, to należy wystrzegać się przejedzenia, wglądnie nadużycia pokarmów płynnych, oraz możliwie unikać węglowodanów tj. potraw skrobiowych i zawierających cukier. Do takich należą wszelkiego rodzaju słodycze, chleb, ryż, kasza itd. Wolno używać tłuszcze, gdyż zupełnie wyłączenie takich dwóch grup pokarmowych, jak węglowodany i tłuszcze, nie obyłoby się bez szkodliwych następstw dla organizmu.

Prócz tego nieodzowny jest systematyczny ruch fizyczny i regularne spacery, a przy sprzyjających warunkach leczenie terenowe i picie z lekka rozwalniających wód. Wszystko to jednak musi być przeprowadzone oględnie i pod kontrolą lekarza, aby uniknąć wszelkiego wysilenia mięśnia sercowego.

Ataki astmy ustępują zazwyczaj, gdy chory położy się w ciemnym pokoju, wyciągnąwszy ręce i nogi poziomo. Ulgę przynosi również mocna kawa. Przy dłuższym cierpieniu zaleca się okłady z lodu w okolicach serca.

NERWICA SERCA

Aczkolwiek bicie serca bywa zwykłym objawem jego wady organicznej, występuje ona często jako samodzielna choroba. Serce, jak zresztą wszystkie inne organy, pozostaje pod wpływem ustroju nerwowego. Posiada ono wielki zasób włókien i komórek nerwowych, co tłumaczy nam wielką wrażliwość, z jaką reaguje na najlżejsze wzruszenia, przyspiesz w okamgnieniu szybkość tętna.

Nerwowemu biciu serca ulegają przeważnie osoby małokrwiste i słabowite, których nerwom brak odporności. Przyczyny tego mogą być rozmaite. Wielką rolę gra wyczerpanie umysłowe, blednica zbyt długie karmienie,rozwiązłość płciowa, i rekonwalescencja po ciężkiej chorobie. Nerwowe bicie serca może też być wywołane refleksyjnie tj. odruchowe przy innych dolegliwościach.

Pojedyncze ataki mogą trwać od kilku minut lub godzin do wielu dni, jak zresztą długość samej choroby bywa rozmaita.

Ataki rozpoczynają się często od dziwnego uczucia w okolicach serca. Chory doznaje silnego niepokoju i wrażenia, że serce mu przestanie bić. Wielu chorych uskarża się na duszność i brak oddechu, na czoło występują krople zimnego potu. Nierzadko są też mdłości i omdlenia. Rzecz jasna, iż te dolegliwości nie zawsze występują z jednakową siła. W przeważanej większości wypadków maja one charakter umiarkowany, ale i wtedy są nadzwyczaj przykre.

Po przejściu ataku następuje wielkie osłabienie, natomiast z małymi wyjątkami ataki te nie mają szkodliwych następstw.

Leczenie powinno mieć na względzie podwójny cel : zwalczenie pojedynczych ataków i usunięcie przyczyn tej choroby. Dla osiągnięcia pierwszego celu należy uwolnić chorego od wszystkich krepujących go części odzieży, pootwierać okna, położyć zimny okład w okolicy serca i dać mu do picia uspokajający napój np. wodę z cytryną itp. Jeżeli to zawiedzie, należy bezzwłocznie wezwać lekarza.

Leczenie ogólne całkowicie zależy od natury choroby zasadniczej. We wszystkich przypadkach należy zachować rozsądny tryb życia przebywać często na świeżym powietrzu, brać letnie kąpiele, robić chłodne obmywanie, jadać lekkie a pożywne potrawy, przeważnie jarzyny, unikać alkoholu.

Na osoby ze słabym zdrowiem dobrze działają preparaty żelaza.

NERWOWY BÓL SERCA

Schorzenie to charakteryzuje się silny bólem w lewej okolicy piersi, rozpoczyna się w sercu i przechodzi na sąsiednie części ciała. Są one zupełnie podobne do wyżej opisanych kurczów serca i obejmują szczególnie lewe przedramię. Są one nadzwyczaj gwałtowne i doprowadzają chorego do stanu godnego pożałowania. Chory blednie, twarz mu się wykrzywia, na czoło występują krople zimnego potu, oddycha ciężko i ma uczucie, że za chwilę się udusi. Należy zauważyć, że organy oddechowe nie są bynajmniej zaatakowane, tylko gwałtowny ból serca zapiera oddech.

Ilość trwania takich ataków są różne. Sama choroba trwa całe lata, może jednak na dłuższy czas zupełnie ustąpić. Zapadają na nią ludzie w podeszłym wieku, i częściej mężczyźni niż kobiety, do czego przyczynia się nie właściwy tryb życia. Leczenie pojedynczych ataków jest takie samo jak przy kurczach serca.